کلید اتوماتیک کامپکت جزو آن دسته از تجهیزات برق صنعتی فشار ضعیف است که تقریباً در ورودی تمامی تابلوهای برق صنعتی، نصب می‌گردد. پشتیبانی از رنج وسیع جریانی 16 الی 1600 آمپر، قدرت قطع بالا، وجود مدل‌های متنوع در حفاظت حرارتی و مغناطیسی و در نهایت داشتن لوازم جانبی متنوع، همگی باعث مصرف بسیار زیاد این تجهیز به منظور حفاظت از مدار تابلو شده است. اضافه شدن رله‌های میکرولاجیک (واحد حفاظت میکرولوجیک) به سبد تجهیزات کلید اتوماتیک امکان افزایش حفاظت بیشتر از مدارهای پایین دستی و کنترل از راه دور آسان‌تر و مبتنی بر شبکه‌های صنعتی برای کلیدهای کمپکت را رقم زده است. در این مقاله قصد داریم تا لوازم جانبی کلید اتوماتیک کامپکت را به شما معرفی کرده و وظیفه هرکدام از آنها را به صورت خلاصه شرح دهیم.
کار کلید اتوماتیک چیست؟
کلیدهای اتوماتیک در گذشته بسیار بزرگ بودند و به همین سبب با پیشرفت علم و تکنولوژی، کلیدهای کمپکت با ابعاد کوچک‌تر جایگزین آنها شدند. به طور کلی محل نصب کلیدهای اتوماتیک کمپکت در ابتدای مدار تابلو برق می‌باشد یعنی تمامی قطعات داخل تابلو و مصرف کنندگان آن انرژی الکتریکی خود را از طریق ترمینال خروجی کلید اتوماتیک کمپکت تأمین می‌کنند. به طور کلی یک کلید اتوماتیک کمپکت فارغ از اینکه از نظر حفاظت حرارتی و مغناطیسی قابل تنظیم باشد یا نباشد؛ سه کار بر عهده دارد:
1- حفاظت از مدار پایین دستی در مقابل اتصال کوتاه
2- حفاظت از مدار پایین دستی در مقابل اضافه بار (اضافه جریان)
3- قطع و وصل جریان شبکه ورودی
شاید این سؤال برای مخاطب ایجاد شود که وقتی عملکرد این کلید مشابه با کلید مینیاتوری است چرا باید در ابتدای شبکه از این کلید استفاده کنیم؟ پاسخ به این سؤال در مقاله “تفاوت کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک” داده شده است؛ اما به طور خلاصه می‌توان آن را به نحوه حفاظت و قدرت قطع بالای کلید اتوماتیک کمپکت نسبت داد.
لوازم جانبی کلید اتوماتیک
کلیدهای اتوماتیک کمپکت مشابه با دیگر محصولات برق صنعتی دارای لوازم جانبی هستند. لوازم جانبی کلید اتوماتیک بسیار گسترده و کاربردی می‌باشد که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:
1- کنتاکت کمکی
کنتاکت کمکی در کلید اتوماتیک مشابه با کنتاکت کمکی در کنتاکتور می‌باشد با این تفاوت که در کنتاکتور ها محل نصب کنتاکت کمکی بر رو یا کناره کنتاکتور می‌باشد؛ اما در کلید اتوماتیک، محل نصب کنتاکت در داخل کلید است. کنتاکت کمکی شامل یک الی دو کنتاکت NO و NC است که می‌توان از آن در مدار فرمان تابلو برق استفاده کرد.
2- رله شنت
رله شنت یک رله کاربردی در کلید اتوماتیک است که در داخل کلید نصب می‌گردد. این رله با یک پالس الکتریکی مطابق با ولتاژ کاری رله فعال شده و فرمان عمل TRIP را به کلید می دهد.
3- رله آندر ولتاژ
رله آندر ولتاژ یک رله کاربردی حفاظتی برای کلید اتوماتیک محسوب می‌شود، با استفاده از این رله می‌توان در شرایطی که دامنه ولتاژ شبکه کمتر از حد مجاز است از بروز اشکال و ایراد در تابلو جلوگیری و فرمان قطع شبکه برق ورودی به تابلو را به کلید اتوماتیک صادر کرد.
4- کنتاکت آلارم
زمانی که کلید در وضعیت تریپ قرار گیرد، این کنتاکت فعال شده و توسط آن می‌توان اپراتور را از وقوع خطایی در شبکه تابلو و قطع برق توسط کلید اتوماتیک مطلع نمود.
5- واحد حفاظت میکرولوجیک
با استفاده از این واحد حفاظت و استفاده از نسل جدید سنسورها می‌توان حفاظت از مدار پایین دست کلید را بسیار پیشرفته‌تر از قبل انجام داد. این واحدها می‌توانند برای حفاظت از مدار، مقادیر لحظه‌ای و توان را اندازه گیری کرده و نظارت کامل بر روی شبکه داشته باشند. واحدهای میکرولوجیک متناسب با مصرف کنندگان پایین دستی کلید، انواع مختلفی دارند که مدل‌های مخصوص توزیع و موتوری نمونه‌های آن هستند. امکان حفاظت از نول در مقابل اضافه بار و اتصال کوتاه برای کلیدهای اتوماتیک چهار پل از جمله توانایی‌های این واحد می‌باشد.
6- دسته گردان
دسته گردان کلید اتوماتیک دارای دو مدل اتصال مستقیم و اتصال با شفت هستند. در نمونه مستقیم یک پنل با کلید گردان مستقیماً بر روی محل دسته کلید سوار می‌شود. در نمونه اتصال با شفت، پنلی بر روی کلید سوار شده و یک دسته به آن متصل می‌شود. در ادامه یک کلید گردان جهت نصب بر روی درب تابلو و متصل به دسته قرار می‌گیرد. در نمونه اتصال با شفت برای بررسی و راه اندازی مجدد کلید، دیگر نیازی به باز کردن درب تابلو نیست و وضعیت کلید را می‌توان از روی تابلو مشخص کرد. در سمت راست تصویر زیر دسته گردان مستقیم و در سمت چپ، دسته گردان شفت را مشاهده می کنید.
7- موتور کلید اتوماتیک کمپکت
موتور از جمله تجهیزات پر کاربرد است که بر روی دسته کلید نصب شده و باعث افزایش دوام مکانیکی کلید به همراه عملکردی آسان می‌شود. استفاده از موتور موجب امکان آسان قطع و وصل بارها، تغییر و جایگزینی بین منبع تغذیه معمول و پشتیبانی، تغییر وضعیت دادن منابع و امکان کنترل کلید از راه دور توسط شبکه‌های صنعتی می‌گردد.
8- استفاده از صفحات پوشش کوتاه و بلند ترمینال ( دیوایدر ها)
این لوازم جانبی در میان شیارهای نقاط اتصال کلید قرار گرفته و محکم می‌شوند. از این صفحات به منظور جداسازی نقاط اتصال کلید به شینه‌ها و جلوگیری از خطر اتصال کوتاه بین شینه‌ها و افزایش ایمنی کار استفاده می‌شود.
9- کیت پلاگین
در تابلوها یا مکان‌هایی که بعضاً عملیات تعمیر ممکن است سخت باشد یا نیاز به تعویض و تعمیر سریع می‌باشد؛ پایه پلاگین یک گزینه مناسب است. برای استفاده از پایه پلاگین کافیست آنرا بر روی صفحه تابلو یا ریل ببندیم و سیم بندی‌ها و کابلشو‌ها را بر روی کیت پلاگین نصب کنیم و در نهایت کلید را بر روی کیت پلاگین نصب یا اصطلاحاً جایگذاری می‌کنیم.
10- ترمینال Ever Link
این تجهیز به منظور آسان نمودن اتصالات کابل به کلید استفاده می‌شود. ترمینال Ever Link در مواردی که کابل شما سخت و غیر قابل انعطاف است و یا چند مفتولی است و دارای کابلشو نمی باشد؛ قابل استفاده است.
11- کشوی کلید اتوماتیک
در برخی پروژه‌ها یا تابلوها لازم است به منظور اعمال تغییرات یا حتی تعمیرات، کلید اتوماتیک حالت فیکس یا متصل به کف تابلو را نداشته باشد و بتواند در شرایط انعطاف پذیر قرار گیرد، در این صورت ما می‌توانیم از کشو استفاده نماییم. کشو با استفاده از پیچ به تابلو متصل شده و کلید اتوماتیک کمپکت با استفاده از پایه پلاگین روی آن سوار می‌شود که در این صورت امکان بررسی سیم بندی‌ها و تعیین وضعیت کلید یا تعمیر آن به سادگی فراهم است.
12- اینترلاک کلید اتوماتیک
اینترلاک یک از لوازم جانبی کلید اتوماتیک کمپکت به منظور تأمین ایمنی افراد و حفاظت از تاسیسات در مقابل برق گرفتگی و مواردی نظیر اینهاست. اینترلاک بر روی درب تابلو قرار گرفته و به دو صورت مکانیکی و الکتریکی می‌باشد و عملکرد آن به صورتی است که با باز شدن درب تابلو برق، شبکه برق تابلو قطع شده و مصرف کننده‌ها به زمین وصل می‌شوند.
در این مقاله به معرفی انواع تجهیزات جانبی کلید اتوماتیک پرداختیم. برای آگاهی بیشتر در خصوص انواع این تجهیزات، آشنایی با مشخصات و قیمت آنها می توانید در قسمت محصولات کلید اتوماتیک کمپکت، آنها را بررسی کنید. همچنین برای پاسخ به سوالات در این زمینه می توانید از طریق پیامرسان ها و تلفن ها با ما در تماس باشید. انرژی در دستان تو!
